In 2021 is de Ambachtsschool voor Organiseren & Veranderen gestart met een serie podcasts van 21 minuten per aflevering. De podcasts zijn een vervolg op het Tijdloze Heldenfestival en de Tijdloze Helden Kerstspecial 2020 van M&O, tijdschrift voor management & organisatie.
Onze eerste podcast ging over leren & ontwikkelen. Jaap van ’t Hek, Odette Moeskops en Paul Kloosterboer bevragen elkaar welke betekenis hun helden Freire, Bion & Winnicott en Argyris hechtten aan leren en ontwikkelen en hoe relevant dat heden ten dage is. Podcast #2, ook met Jaap en Odette, gaat over het grote dilemma van Ratio versus en Emotie en hoe onze helden zich hiertoe verhouden. In podcast #5 ga ik in dialoog met met Marjorieke Glaudemans en Jaap van ’t Hek. Ditmaal over activisme in organiseren, veranderen en adviseren.
Vanaf 6 april start de Ambachtsschool voor Organiseren & Veranderen met een serie podcasts van 21 minuten per aflevering. De podcasts zijn een vervolg op het Tijdloze Heldenfestival op 6 maart 2020 en de Tijdloze Helden Kerstspecial 2020 van M&O, tijdschrift voor management & organisatie.
Onze eerste podcast gaat over leren & ontwikkelen. Jaap van ’t Hek, Odette Moeskops en Paul Kloosterboer bevragen elkaar welke betekenis hun helden Freire, Bion & Winnicott en Argyris hechtten aan leren en ontwikkelen en hoe relevant dat heden ten dage is. Podcast #2, ook met Jaap en Odette, gaat over het grote dilemma van Ratio versus en Emotie en hoe onze helden zich hiertoe verhouden. In podcast #5 ga ik in dialoog met met Marjorieke Glaudemans en Jaap van ’t Hek. Ditmaal over activisme in organiseren, veranderen en adviseren.
De nieuwe Tijdschrift voor Begeleidingskunde is uit! Het thema is Zintuiglijkheid. Het is een rijk nummer geworden, waarin het gebied van mensen en relaties op een spannende en vernieuwende manier is geëxploreerd. Het was tevens het laatste nummer waar ik als redacteur en als thema-coördinator aan heb meegewerkt. Het was erg leuk en leerzaam om te doen en vooral de samenwerking met auteurs heb ik heel inspirerend gevonden. Maar het was ook tijdrovend. Dus nu weer tijd voor nieuwe, leuke dingen, zoals de Expeditie Ad Visere en de podcasts met de Ambachtsschool!
Het Schone. We kennen het allemaal, we kunnen het niet pakken, moeilijk onder woorden brengen, maar als het er is dan weet je dat door te voelen. Zoals het Ware in je hoofd zit en het Goede in je hart. Zo zit het Schone in je ademhaling en in je buik. Organisaties opereren in een samenleving waarin veel lelijks en veel leed is, en organiseren dit zelf ook. Niet omdat iemand dat zo wil, maar omdat het een gevolg is van de gemaakte keuzes en van ons handelen.
Jesse Segers en Marguerithe de Man van Sioo zijn op zoek gegaan naar het Schone en met een flinke groep auteurs, waartoe ik mocht behoren, tot bespiegelingen gekomen. Om het Schone een grotere bewustere plek te geven in onze praktijk. Op vrijdag 29 januari 2021 tussen 15.00 uur ‘s middags en 22.00 uur ‘s avonds organiseert Sioo een dynamisch interactief online event rond het te lanceren boek: het Schone in organiseren en (bege)leiden.
Na afloop van een kennisuitwisseling in kersttijd zaten we als leden van de Ambachtsschool voor Organiseren en Veranderen te eten en ontstond er een gesprek over de vraag op wiens schouders we staan. We bleken allemaal geregeld terug te vallen op auteurs van wie de concepten reeds lang geleden zijn ontstaan. Geen mode dus, maar een tijdloos frame om naar mensen en organisaties te kijken. Er ontstond een boeiend gesprek, waarbij iemand op een goed moment riep: ‘Laten we een Tijdloze Helden-festival houden!’ Plan geboren.
Dat festival kwam er vlak voor Nederland met rasse schreden op slot ging. Het was een prachtige dag, die 6e maart, en de deelnemers brachten onze helden verder tot leven in de workshops. Toen kwam de vraag van de uitgever: ‘Willen jullie er een M&O-themanummer van maken?’ Odette Moeskops, Joost Kampen en ikzelf mochten het gastredactieschap op ons nemen. Dat betekende vier collega’s coachen bij hun artikelen, met Ina Ahuis schrijven over mijn held Chris Argyris en de in- en uitleiding voor het geheel. En gelijk het kindeke Jesus ligt het feestelijke dubbelnummer nu met kerst in zijn kribbe, te wachten op de wijzen die het in willen zien. Ter contemplatie in Coronatijd.
Wat Paul in het bijzonder fascineert is hoe organisatiepatronen zich weerspiegelen op team- en individueel niveau. En omgekeerd: welke beweging op microniveau is het meest dienend om de omringende organisatie sterker te maken in zijn functioneren? Dat vergt een rijk zicht zulke op achterliggende organisatiepatronen en hoe onze klanten die meenemen in de coachpraktijk. Hoe herken je ze? Waar let je op? Hoe word je ze gewaar?
Het vergt verder zicht op de diepere systemische ‘wetten en mechanismen’ die een organisatie kunnen verstrikken en verzwakken en ook weer sterker kunnen maken. Je kunt effectiever coachen als je hier zicht op hebt. Iedereen maximaal sterk op zijn eigen plek, te beginnen met jezelf en je coachee(s). Op de themadag op 2 oktober 2020 maken we hierin een volgende stap, via denken, voelen en doen.
Op 25 augustus 2020 ben ik in een live webinar in gesprek gegaan met Manon Ruijters, Mark van Twist en Shirine Moerkerken over het ontwikkelen van een stevige professionele kern in een tijdsgewricht waarin alles steeds vloeibaarder wordt.
Ook de deelnemers konden hun vragen en verwonderingen over dit thema voorleggen aan dit panel.
Vloeibare tijden
Flexibel, digitaal en agile organiseren is het adagium van deze tijd. De Corona epidemie doet daar nog een schepje bovenop. We zoeken structuren en ‘frames’ om talenten te verbinden aan opgaven, in plaats van functies aan taken. We vragen van adviseurs meer autonomie en originaliteit, maar ook meer aanpassing. Onze werkelijkheid wordt dus steeds vloeibaarder. Ze ‘extremiseert’ naar de uitersten, zo je wilt. In het kielzog daarvan groeien onduidelijkheid en gevoelens van onmacht.
Maakt meegaan in dit appel op beweeglijkheid – of ertegenin gaan – je onderdeel van de oplossing of van het probleem? Wat en wie worden hier sterker van of zwakker? Draag je onbewust misschien wel bij aan een mode of (eigen) ideaalbeeld die slechts aan de oppervlakte soelaas biedt? De vernetwerkte, digitaliserende, instrumentaliserende, hype- en belevingseconomie dwingt en verleidt ons haast ongemerkt een kant op in ons advieswerk.
Wat vragen deze veeleisende tijden aan professionaliteit en professionalisering van het adviesvak? Hoe ontwikkel je een professionaliteit die standhoudt in steeds vluchtiger omstandigheden?
Wij van de ambachtsschool staan op de schouders van anderen. Wij leerden het vak van anderen, werken met inzichten van anderen en zijn met anderen onderdeel van een grote kennisgemeenschap. Ieder van ons heeft zijn leermeesters, helden, ‘klassieken’. We gebruiken ze veel in ons werk. We grijpen er vaak op terug. We vinden ze tijdloos voor organiseren en veranderen.
Op het Tijdloze-heldenfestival zetten we deze klassiekers centraal. In 13 verschillende workshops kun je kennismaken met de mensen die zo’n belangrijk fundament vorm(d)en onder het denken over organiseren en veranderen. We laten je kennismaken met hun inzichten, laten zien wat wij ermee doen en helpen je het te vertalen naar je eigen praktijk.
Samen met Ina Ahuis verzorgde ik de workshop over het leven en werk van Chris Argyris. We hebben er inmiddels ook een artikel over geschreven, dat met de bijdragen van onze collega ambachtslieden is verschenen in de speciale Tijdloze Helden Kerstspecial 2020 van M&O, tijdschrift voor management & organisatie.
11 juni 2019 vond het jaarlijkse Ooa Boek&Festival plaats.
Ieder jaar selecteert de Ooa-boekenjury de beste tien boeken in ons vak van het voorgaande jaar. Deelnemers aan het Boek & Festival maakten kennis met deze boeken én de auteurs ervan. Ook werd de Ooa-boek-van-het-jaarprijs uitgereikt.
Net als vorig jaar trekken de Ooa en de Ambachtsschool voor Organiseren en Veranderen samen op in het organiseren van dit festival, want ook voor De Ambachtsschool zijn kennisdeling en vakontwikkeling belangrijke pijlers. Niet toevallig zijn een aantal van ons genomineerde of oud winnaar van deze boekenprijs.
Deze bijzondere leergang gaat over de kunde en kunst van persoonlijk leiderschap. Je bereikt doorbraken in je organisatie en je omgeving vooral door je eigen koers te verleggen. Jouw leiderschap belichaamt de verandering die je ambieert. Door jezelf als onderdeel van je vraagstuk te zien, wordt je onderdeel van de oplossing!
Wat de leergang uniek maakt is de afwisseling tussen actieve, reflectieve en ontspanningsmomenten, zowel van het lichaam als van de geest. Van conceptuele kennis en reflectie tot diverse vormen van lichaamsbewustzijn, ontleend aan yoga, dans, acteren en (dagelijks) racefietsen. En dit alles op het eiland van de eeuwige lente: Gran Canaria.
Macht is een ingewikkeld begrip waar al snel een oordeel bij ontstaat. Onmacht is iets dat velen herkennen maar waarvan we eigenlijk niet goed snappen hoe het werkt. Tijd om dat eens verder te verkennen. En om na te gaan wat dat betekent voor leiderschap, lidmaatschap of adviseren. Hoe willen we gezamenlijkheid en verantwoordelijkheid vormgeven? Kunnen we wel zonder verticale relaties? Hoe verbinden en organiseren we ons zonder in platte ideologieën terecht te komen?
Het Tijdschrift voor Begeleidingskunde besteedde deze zomer in een themanummer aandacht aan ‘Macht’. Met vier van de auteurs – Jaap van ’t Hek, Leike van Oss, Joost Kampen en Paul Kloosterboer – en met Durk Piet de Vries en Marco de Witte organiseerde De Ambachtsschool op de middag van 4 maart 2019 deze bijzondere pop up. In de workshops keken we met haakse blikken naar veranderen en organiseren en onderzochten we met de deelnemers waar macht en onmacht om draaien.
In september 2018 organiseerde ik, vanuit de Wetenschappelijke Raad (WR) van de Ooa, in samenwerking met Jacco Uden, lector change management aan De Haagse Hogeschool het filmfestival ‘Corporate Bodies: Films, Organisation & Post Truth’. Een concept waarbij je via film verbanden legt met je adviescontext en met jezelf als adviseur. Zo’n 125 deelnemers hebben genoten van een collage van inspirerend programma van films en workshops, onder andere van Robbert Braak, Erik Tijdgat, Renate Werkman, Marijke Sybesma, Rozemarijn Dols, Wypkje van der Heijde, An Kramer, Luc Peters, Tonnie van der Zouwen en van het duo Yvonne Burger en ondergetekende.
5 juni 2018 vond het Ooa Boek&Festival plaats.
Ieder jaar selecteert de Ooa-boekenjury de beste tien boeken in ons vak van het voorgaande jaar. Deelnemers aan het Boek & Festival maakten kennis met deze boeken én de auteurs ervan. Ook werd de Ooa-boek-van-het-jaarprijs uitgereikt.
Dit jaar trokken de Ooa en de Ambachtsschool voor Organiseren en Veranderen samen op in het organiseren van dit festival, want ook voor ons zijn kennisdeling en vakontwikkeling belangrijke pijlers. Niet toevallig zijn een aantal van ons genomineerde of oud winnaar van deze boekenprijs.
16 februari, een zonovergoten middag op Fort de Batterijen in Nieuwegein. Heeft dat iets met opladen te maken? Ja! Of is het een uitje? Ja, ook! Dit is zo’n middag waarin werk en plezier even helemaal samenvallen. We starten met tien collega’s en zo’n honderd enthousiaste en geïnteresseerde bezoekers met de Ambachtsschool voor Organiseren en Veranderen.
Allemaal op zoek naar inspiratie en verdieping. Want dat is wat we met de Ambachtsschool willen. Dus waar we bij de business schools vaak een eerste inkijkje in ons ambacht mogen geven, gaan we met de Ambachtsschool de diepte in. In nieuwe samenwerkingscombinaties en les 1 voorbij.
In de voorbereiding blijken Odette Moeskops en ik elkaar te vinden op het thema ‘tussen wens en werkelijkheid’. De wens ervaren we vaak niet alleen als ambitie, maar ook als vluchtheuvel om de modderige werkelijkheid niet aan te hoeven kijken. Dus verzorgen we op deze 16e februari voor het eerst een workshop samen rond dit thema. Lees verder.
De hotelwereld, reisindustrie en taxibranche zijn op de kop gezet door innovaties. Hoe zit dat in het onderwijs?
Nieuwsgierig? Kom dan op dinsdag 7 november a.s. naar het Onderwijsseminar. Pedro de Bruyckere komt over uit België om enkele hardnekkige mythes door te prikken en zet de belangrijkste tendensen omtrent onderwijsinnovatie en jongeren op een rij. Jarno Duursma neemt u mee in de wereld van kunstmatige intelligentie: wat is de impact ervan en wat betekent dit voor het onderwijs en de arbeidsmarkt?
Neem daarnaast deel aan interactieve praktijkateliers die gaan over goed bestuur, managementvraagstukken en organisatieontwikkeling, onder leiding van drs. Rob Vinke, dr. Paul Kloosterboer en drs. Sam Terpstra. Lees verder.
In March 2017 artist Mercedes Azpilicueta and Jacco van Uden, head of the Change Management research group at The Hague University of Applied Sciences (NL), will take over each other’s work and everything that comes with it. While Mercedes and Jacco have their own distinct motives for swapping jobs for a full month there is a shared, deep interest in exploring differences and similarities between artistic and management practices. Can and should these practices inform each other? And if so, how? With The take-over Mercedes and Jacco aim to contribute to the development of, and critical reflection on cross-disciplinary – and some might say – transgressive practices.
Ik had de eer één van Jacco’s ‘detox-buddy’s’ te mogen zijn. Zo kon hij af en toe spuien en ‘aarden’ om niet te verdwalen in het spannende en uitdagende spiegelpaleis dat dit project is. Lees verder.
Actieonderzoek combineert onderzoek en actie. Data verzamelen, analyseren, conclusies trekken en plannen maken voor volgende stappen doe je zoveel mogelijk samen met belanghebbenden van een vraagstuk. Daarmee ontwikkel je nieuwe inzichten, en breng je ook iets teweeg. Advies en implementatie gaan meer gelijk op. Daarnaast werk je bij actieonderzoek ook aan de theorie die je in de praktijk gebruikt.
De workshop gaf zicht op wat Actieonderzoek voor jouw praktijk kan betekenen. Men maakte kennis met de ontwerpprincipes van Actieonderzoek en ervaart een aantal interactieve werkvormen voor dataverzameling en –analyse met een (grote) groep. Lees verder …
7 maart 2017, 13.00-17.00 in Domstad, Koningsbergerstraat 9, Utrecht
Na een uniek experiment en evenement in 2014, MaakHetMee, kriebelde het verlangen weer. 23 september 2016 vond een mini-editie plaats rond het thema ‘Verbinden onder Hoogspanning’ in de Uilenburger Sjoel in Amsterdam. Wederom voorafgegaan door een serie spannende en bijzondere cocreatie-sessies.
Vitaal adviseren. Op 19 april 2016 mocht ik hierover een workshop verzorgen voor een zestigtal HR-adviseurs uit gemeenteland. Vitaal adviseren betekent dat je als intern adviseur(s) ‘het immuunsysteem van de organisatie’ vormt. Niet meer en niet minder. Dan adviseer je vanuit een plek waar iedereen sterker van wordt, inclusief jij zelf. Hoe krijg je dat voor elkaar en waarom is de praktijk ervan zo weerbarstig? Welke dilemma’s en dynamieken krijg je mee te maken? Welke ruimte en mogelijkheden biedt dit? De vijf kernpunten van mijn verhaal staan op het filmpje.
9 juni 2015 is een bijzondere dag geworden! Ik heb mijn nieuwe boek mijn nieuwe boek: ‘Adviseren vanuit het geheel’ mogen overhandigen aan Marco de Witte en aan twee co-auteurs en tevens intern adviseurs, Natasha Groot-Braaksma en Gertjan de Groot. Verder vond een prachtige ‘Book Battle’ plaats. Na een korte intro van mij hebben vijf groepen, onder leiding van Leike van Oss, Siebke Kaat, Elsbeth Reitsma, Maurits Jan Vink en Tijn Ponjee, op eigen wijze een eigen wijsheid ontwikkeld rond een thema uit het boek. De creatieve en ludieke terugkoppeling mocht ik in ontvangst nemen. Klik hier voor een gratis preview van het boek.
De bijeenkomst was ook een eerbetoon aan Léon de Caluwé. Hij nam na zo’n 20 jaar en 40 uitvoeringen van de leergang Verandermanagement en één uitvoering van de leergang Meesterschap in Adviseren afscheid. Niet alleen van zijn actieve loopbaan als hoogleraar en organisatieadviseur, maar ook van AOG School of Management als docent.
We gingen in op de plek en de rollen van waaruit de interne adviseur toegevoegde waarde levert aan de organisatie. Daarna kwam de organisatorische inbedding van intern advies aan bod. We toetsten een aantal werkhypotheses die vooral behulpzaam bleken als ontwerpvragen in organisatiediscussies. Met altijd eerst de bestaansvraag: wat gaat er mis zonder intern advies?
‘MAAK HET MEE!’ was hét change event van 2014. En het klapstuk van een actie-onderzoek naar verander-ervaringen. Wat ervaar je als je verandert? En welke ervaringen doen je veranderen? Mee-makers hebben experimentele veranderervaringen geproduceerd én ondergaan . Geen zintuig en middel bleef onbeproefd. We ondernamen ‘MAAK HET MEE!’ met professionals uit de werelden van advies, management, onderzoek, theater en communicatie. Het event ‘MAAK HET MEE!’ vond plaats op 19 en 20 september 2014.
Deel visie en inspiratie met de experts! In zeven dagen delen acht bevlogen organisatie- en veranderexperts hun visie met u. Gedurende de tour krijgt u inspirerende inzichten in organiseren en veranderen.
Van waarnemen naar waarmaken
Waarom kunnen professionals goed leren en vernieuwen, maar vaak zo moeilijk met elkaar? Terwijl ze elkaar zo hard nodig hebben. Het potentieel van professionals is te ontketenen via een proces van waarnemen naar waarmaken. Hoe ziet dit er in de praktijk uit? En wat voor leiderschap vraagt dit? Paul Kloosterboer geeft u de ins and outs.
29-10-2013 – Het boek Van waarnemen naar waarmaken van Paul Kloosterboer is verkozen tot het beste boek over organisatieadvies van 2012. Dit maakte een vijfkoppige jury van de Orde van organisatieadviseurs (Ooa) vandaag bekend tijdens de Dag van de Orde. Volgens het juryrapport vindt Kloosterboer ‘taal voor methodologische strategie, en maakt hij gehakt van veel van het denken en werken aan een strategie in bestuurskamers.’ Hij werd genomineerd uit zestig inzendingen. De jury heeft bij de beoordeling gelet op de actualiteit van het onderwerp en de vernieuwende en frisse behandeling ervan. Zijn partner Jacqueline Quarles en zijn zoon Nelle namen de prijs in ontvangst.
Zelfsturing smaakt naar meer. Vol trots, blijdschap en verwachting brengen wij je daarom op de hoogte van de oprichting van de Coöperatieve Vereniging “De Zelfsturing” i.o.
De oorsprong van dit initiatief ligt in de bijzondere workshop van 22 november 2012 over het leiden van zelfsturing. Een workshop die veel inspiratie bracht en ook weer tal van nieuwe vragen opriep. Hoe kan ik zoiets zélf van de grond trekken? Is zelfsturing levensvatbaar in een grote organisatie die nog niet zover is? Hoe kan ik mijn collega’s faciliteren naar zelfsturing?
Beste NFMD’ers,
Wij kijken terug op een geslaagde middag gisteren met Paul Kloosterboer! Hoewel Paul aangaf dat zijn artikel over situationeel adviseren al bijna 20 jaar oud is, bleek gisteren maar weer hoe goed en actueel het concept ook vandaag nog is. We zijn in de werkvormen wat verder gegaan dan normaliter, door ook echt het aspect van je emotie te betrekken in je eigen reflectie op jouw manier van adviseren en door de mime-oefening; het was mooi om te zien dat dat ook aansloeg. Namens het NFMD bestuur,
Carine Leemereise
Een mooiere dag dan 11/11/11 kon het niet zijn, om samen met honderdzestig gelijkgestemden een persoonlijk Tipping Point te bereiken onder begeleiding van Otto Scharmer, Hein Dijksterhuis en Paul Kloosterboer in De Duif in Amsterdam. Een dag van onvergetelijke inzichten, prachtige muziek en dans en verrassende interactie. Lees verder.
Bij LVSC-leden is TsvB inmiddels op de deurmat gevallen en vanaf nu zijn de artikelen ook te lezen in onze Kennisbank. Geen abonnee of LVSC-lid? Ook dan kun je 3 artikelen uit deze uitgave gratis lezen op: www.lvsc.eu/kennisbank